ਪਾਠ-12
ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਗਤੀਆਂ(700- 1200 ਈ:)
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-1. ਚੌਲ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਸ਼ਾਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਚੌਲ ਰਾਜ ਨੂੰ ਮੁੜ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ?
ਉੱਤਰ- ਰਾਜਰਾਜਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਰਾਜਿੰਦਰ ਚੌਲ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-2. ਰਾਜਰਾਜਾ ਪਹਿਲੇ ਨੇ ਕਿਹੜੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੇ ਕਬਜਾ ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ-ਰਾਜਰਾਜਾ ਪਹਿਲੇ ਨੇ ਚੋਰ, ਡਯ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਉਨਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੇ ਕਬਜਾ ਕੀਤਾ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-3. ਰਾਜਿੰਦਰ ਚੌਲ ਦੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਿੱਤਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ- ਰਾਜਿੰਦਰ ਚੌਲ ਨੇ ਚੇਰ, ਪਾਂਡਯ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਉਨਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਲਏ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-4. ਚੌਲ ਰਾਜ ਦੀ ਬਣਤਰ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ?
ਉੱਤਰ- 1. ਰਾਜਾ- ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਮੁਖੀ ਰਾਜਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ । ਉਹ ਰਾਜ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ, ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਲਈ ਫੋਜ ਭੇਜਦਾ ਸੀ ।
2. ਪ੍ਰਾਂਤ- ਸਾਰਾ ਰਾਜ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਨੂੰ ਮੰਡਲਮ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ 3. ਨਾਡੂ- ਚੌਲ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਨਾਡੂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ।ਪਿੰਡਾ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਮੇਟੀਆਂ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ ।
4. ਸੈਨਾ- ਚੌਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਹਾਥੀ, ਘੋੜੇ ਅਤੇ ਪੈਦਲ ਸੈਨਿਕ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵੀ ਸੀ ।
5. ਆਮਦਨ ਦੇ ਸਾਧਨ- ਭੁਮੀਂ ਲਗਾਨ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਆਮਦਨ ਦੇ ਸਾਧਨ ਸਨ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ- ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿੰਚਾਈ ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ?
ਉੱਤਰ- ਚੌਲ ਸ਼ਾਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਸਿੰਚਾਈ ਵਿਵਸਥਾ ਵੱਲ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਦੀਆਂ, ਤਲਾਬਾਂ, ਨਹਿਰਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਵਾਇਆ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੰਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਤਲਾਅ ਕਮੇਟੀ ਵੀ ਬਣਾਈ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-6. ਚੌਲ ਰਾਜਕਾਲ ਸਮੇਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਂਵਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ?
ਉੱਤਰ- ਚੌਲ ਰਾਜਕਾਲ ਸਮੇਂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ, ਤਮਿਲ, ਤੇਲਗੂ, ਅਤੇ ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-7. ਚੌਲ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਸਮੇਂ ਕਿਹੜਾ ਧਰਮ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ- ਚੌਲ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਸਮੇਂ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ । ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਜੈਨ ਧਰਮ ਵੀ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਸਨ।
